Mersin’de Bizans ile Roma dönemlerine ait nekropol, antik tiyatro, sarnıç, su kemerleri ve fırınların yer aldığı Elaiussa Sebasta Antik Kenti’ndeki kazı çalışmalarında bulunan 11 bin adet seramik parçası tek tek elden geçirilip parçalar birleştirilerek müzelik eserlere dönüştürülüyor.
Erdemli ilçesi Ayaş Mahallesi’nde Mersin-Antalya D400 karayolunun yanında ortaya çıkarılan ve 28 dönemdir kazı çalışmalarının sürdüğü 23 hektarlık bir alanda kurulduğu değerlendirilen dönemin en önemli ticaret ve üretim merkezlerinden Elaiussa Sebasta Antik Kenti’nde depolardaki daha önceki yıllarda ele geçmiş olan eserlerin tanım, tasnif, çizim, fotoğraflama ve restorasyon-konservasyon çalışmalarına geçildi. Bu nedenle Kazı Başkan Vekili Kastamonu Üniversitesi İnsan Hukuk Bilimleri Fakültesi Arkeoloji Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Asena Kızılarslanoğlu ile birlikte çalışan ekip 6 fırının bulunduğu üretim ve ticaret merkezi antik kentte çıkarılıp kayıt altına alınan 11 bin parça seramiği tek tek elden geçiriyor. Elden geçirilerek parçaları bulunan seramikler yapıştırılarak müzelik amforalar elde ediliyor. Tamamlanan eserlerin Mersin Müzesi'nde sergilenmesi hedefleniyor.
11 BİN PARÇA SERAMİĞİN İSTATİSKİ VERİSİ ELDE EDİLDİ
2022 çalışmalarının daha çok depo ve arazideki projelendirme şeklinde devam edeceğini belirten Kazı Başkanı Dr. Asena Kızılarslanoğlu, "Depo çalışmalarında önceki yıllarda ele geçmiş olan eserlerin teşhire sunulması, Mersin müzesine verilmesi için restorasyon, konservasyon çalışmaları yürütüyoruz. Bir taraftan da yayına hazırlık çalışmaları anlamında tasnif, çizim, fotoğraflama ve istatistik verilerini elde etmek içinde farklı çalışma metodolojilerini uyguluyoruz. Şu ana kadar örnek verecek olursak kentin kendi üretimi olan LR1 amforası dediğimiz Geç Roma 1 amforaları ile ilgili bir çalışma yürüttük. Yaklaşık 11 bin parça seramiğin istatistiki verisi elde edildi, tanım ve tasnifi yapıldı. Ve birbiri ile uyumlu olabilecek parçalar seçilerek restorasyon çalışmalarına da başlandı. Amacımız Mersin müzesinde Elaiussa Sebaste seksiyonuna birazcık daha fazla görsel anlamda insanlara sunulabilecek, teşhir edilecek eserlerin hazır hale getirilmesi aslında” dedi.
6 TANE FIRIN BULUNDU
Antik kentin çok verimli ve çok buluntusu bol olan kazı olduğunu anımsatan Dr. Kızılarslanoğlu, "Şu an bu çalışmalarımız, depo çalışmalarımız Ekim'in 22'sine kadar devam edecek. Ve bu çalışmalar sonucunda yine Mersin müzesinde teşhire sunulacak çok daha güzel kültür değeri fazla olan, bu kentteki insanların yaşantısını verebilecek olan eserleri sunmayı ve teşhire konmasını hedefliyoruz. Elaiussa Sebaste kenti Roma döneminde kurulan bir kent. Bizim şu ana kadar tespit ettiğimiz 6 tane fırın var. Ama bu fırınlar tabi milattan sonra 5. yüzyılda aktif olarak amfora dediğimiz bir kap formunu üreten fırınlar. Ama Roma döneminde de kentin ticari faaliyetleri var. Muhtemelen yine amfora ya da farklı seramiklerin üretimi yapılıyordu. Henüz ona ait bir fırın kalıntısı bulamadık ama özellikle liman kentleri kendi günlük kullanım kaplarını, mutfak kaplarını hep kendisi ürettiği için bu kentte de Roma döneminde üretimin olması muhtemel. Bizans döneminde Milattan sonra 5. yüzyıl ağırlıklı Roma dönemi yapıları değiştirildiği için, Bizans dönemine göre uyarlandığı için tabi o dönemlere ait de bir tahribat söz konusu” diye konuştu.
“ÜRETİM VE TİCARET MERKEZİ"
Fırınlarda LR1 dedikleri amforaların üretildiğine dikkat çeken Kızılarslanoğlu, "Bu amforayı bir paket, ambalaj gibi düşünebilirsiniz. Liman kenti olarak Elaiussa Sebaste'ye bağlı olan kırsal yerleşimlerin, çiftliklerin ürettiği zeytinyağını ya da diğer ürünleri bu amforaların içerisine koyuyorlar ve gemilere istiflenerek farklı bölgelere ticaretle gönderiliyor. Gönderiliyorlar ki bu amforaları biz İngiltere'den Hindistan'a kadar pek çok büyük bir coğrafi alanda bulabildik, literatür çalışmalarında, o bölgelerde yapılan kazı çalışmalarda da bu amforan bulunduğuna dair belgeler var. Onun için özellikle Roma döneminde kurulan ve büyüyen bir kent olan Elaiussa Sebaste Milattan Sonra 5., 6. Yüzyılda da 2 tane limanında faydası, yardımıyla çok büyük bir ticaret merkezi haline gelmiş. Sadece ticaret merkezi değil, tabi bu aynı zamanda üretim merkezi anlamına da geliyor. Kentin etrafındaki çiftliklerin yoğun olarak bir üretim yaptığını da gösteriyor. Onun için Elaiussa Sebaste'yi adlandırırken üretim ve ticaret merkezi, üretim ve ticaret kenti olarak da aslında adlandırabiliriz. Bu bölgedeki, Kilikya Bölgesi'ndeki en önemli kentlerden bir tanesi” diyerek sözlerini tamamladı.
Tarihi seramiklere hayat veriyorlar
